Museum Vlaardingen

De gebouwen van het museum vormen een bijzonder historisch geheel; de basis is "Het huis met de Lindeboom", in 1742 gebouwd als woonhuis in opdracht van Abraham van der Linden, koopman, reder en burgemeester. Een deel van het woonhuis is nog goed te zien evenals de plafondschildering door Gerard Sanders (1702-1767) en van dezelfde schilder zijn de portretten van de bewoners die in een van de kamers hangen.
Op zaterdag 14 september kunt u niet alleen het bijzondere gebouw en de vaste tentoonstellingen bezoeken, maar is ook de tentoonstelling Rijnmondiaal #2 zeker een bezoek waard. En alleen op zaterdag 14 september is er een extra OMD-presentatie van oude plattegronden van Vlaardingen met de routes van toen.
In aansluiting op het thema "Routes, Netwerken en Verbindingen" en het motto "Onderweg" is het deze dag ook mogelijk gratis de outdoor escapegame De bende Zwartpoot te lopen. Deze mysterieuze route start in het museum en gaat door de binnenstad. Vanaf half elf kan elk half uur een groepje van 4-6 personen starten, laatste start 16.00 uur.

Atelier goudsmid Eric Hulsman

Dit pand stond er al in 1500 en is door de eeuwen heen bewoond door meerdere gezinnen. Het is een van de oudste panden van Vlaardingen en met de buurpanden aangewezen als beschermd stadsgezicht. Delen van het dak en de zijgevel stammen nog uit 1500, de klokgevel met op de top een scheepsmodel is tijdens de restauratie in 1973 opgetrokken. Tussen ongeveer 1900 en 1968 had hier de familie Post een winkeltje in tabak, snoep en wat levensmiddelen. Sinds 1973 heeft Eric Hulsman hier zijn atelier.

Torenbeklimming Grote Kerk

De toren van de Grote Kerk is gebouwd in 1746. Hij is eigendom van de gemeente sinds de tijd van Napoleon. Boven heeft u een prachtig uitzicht over de stad en de omgeving. Het Serviceteam Vlaardingen verzorgt de rondleidingen, zorg dat u kort voor de start aanwezig bent.

De Grote Kerk en het Van Pethegem orgel

Dit jaar is de Grote Kerk misschien wel voor de laatste keer in de huidige staat te bewonderen. Sinds begin dit jaar is Stadsherstel Maassteden B.V. de nieuwe eigenaar van dit waardevolle monument en heeft, in samenwerking met Bibliotheek De Plataan, de handschoen opgepakt om hier voor Vlaardingen een bibliotheek te ontwikkelen waar iedereen zich thuis mag voelen. Medewerkers van Stadsherstel Maassteden kunnen u een toelichting geven op de plannen. U kunt in de kerk ook een kijkje te nemen bij de klavieren van het Van Peteghem-orgel, ook wordt er uitleg gegeven over de werking en de historie van het instrument. Om 16.00 uur wordt de dag afgesloten met een orgelconcert door Aad Zoutendijk.

De Waag

Rond 1556, de exacte datering blijft nog steeds in de nevelen van de tijd gehuld, werd een zelfstandig gebouw voor de Waag opgetrokken tegen de noordmuur van de Grote Kerk. In de muur zijn tufstenen overblijfselen van de 12e-eeuwse parochiekerk te zien. In de Waag werden varkens, boter en vlas gewogen. De Waag is nooit gebruikt voor het wegen van ‘heksen’. In 1926 is het gebouw gerestaureerd. De Waag werd in 1957 gesloten. Sinds 2022 heeft de Historische Vereniging Vlaardingen hier een eigen plek. U bent er elke zaterdag, dus ook 14 september, welkom voor boeken en tijdschriften van de vereniging (de Tijd-Schriften en Jaarboeken), maar ook voor andere historische publicaties én voor informatie over de geschiedenis van Vlaardingen. Op Open Monumentendag kunnen kinderen gewogen worden. Ze krijgen hiervan een certificaat.

Stadhuis aan de Markt

Het Stadhuis is in 1650 gebouwd als vervanger van het stadhuis dat in 1574 door de stadsbrand is verwoest. Het gebouw van architect Bartholomeus Drijfhout heeft classicistisch barokke vormen en bestaat uit een souterrain en bel-etage. Bijzonder zijn het hoge bordes met balustrade en beelden van leeuwen met schilden en het houten klokkentorentje met een koperen scheepje en Vrouwe Justitia. In de Oude Hal hangen elf Blazoenen, deels afkomstig van het Landjuweel in 1616, een culturele wedstrijd tussen Rederijkerskamers.

Distilleerderij H. Van Toor Jz.

Om 14.00 zal historicus Cora Laan een lezing houden, waarin zij de context bespreekt waaruit Hendrik van Toor voortkwam. De Vlaardingse binnenstad kende in de 18e eeuw al vele herbergen en tapperijen die hun sporen hebben nagelaten in het Vlaardingse archief. Het is daardoor mogelijk een 18e-eeuwse kroegentocht te reconstrueren. In de lezing zal uitgebreid worden ingegaan op de dranken die in de verschillende gelegenheden werden geschonken, met veel aandacht voor de glazen en flessen die het mogelijk maakten deze dranken te consumeren. Kortom voor eenieder die zich afvraagt waarom tegenwoordig ieder drankje een eigen glaasje heeft, kom luisteren naar Cora Laan. Zij zal uitleggen dat de oorsprong hiervan in de 18e eeuw ligt.

District U

voormalig Unilever terrein

Op dit terrein dat is aangewezen als Industrieel Erfgoed kunt u nog eenmaal het oude Unilever hoofdgebouw bezoeken voordat het definitief gerenoveerd wordt, binnen zijn er oude foto’s te zien. Tegelijk wordt tijdens de Open Monumentendag de voormalige personeelskantine gepresenteerd als nieuwe art space en kunstgalerie en kunt u de voormalige bedrijfs-brandweerkazerne bezoeken voor koffie en een hapje.

Vulcaanbrouwerij

Ooit was het stoombrouwerij "de Gekroonde M", vanaf 2016 is hierin de Vulcaanbrouwerij gevestigd. De Stichting Vlaardingse Bierbrouwerij wil een volwaardige brouwerij terugbrengen in Vlaardingen en tijdens de Open Monumentendag krijgt u informatie over het project om de panden aan de Oosthavenkade te redden van de sloop en een nieuwe bestemming te geven.

Hollandiagebouw

In dit voormalige kantoor van melkfabriek Hollandia, gebouwd in 1897 door architect Pleun van der Berg in neorenaissancestijl zijn appartementen gebouwd. U kunt binnenkijken in de grote hal die nog vrijwel authentiek is. Daar is ook een presentatie te zien van oude foto’s en er wordt een oude promotiefilm gedraaid van de fabriek Hollandia.

Voormalig haringpakhuis / depot Streekmuseum Jan Anderson

Het pakhuis is omstreeks 1880 gebouwd in utilitaire stijl, de opbouw is grotendeels van hout, de onderbouw is gemetseld in rode baksteen. Deze onderbouw werd in 1916 aangebracht ter vervanging van de eerst houten onderbouw. Het gebouw was oorspronkelijk dus haringpakhuis met kuiperij, zolder en een open plaats. In dit rijksmonument is het depot van het streekmuseum ondergebracht. U kunt er de enorme verzameling gebruiksvoorwerpen uit de vorige eeuw bekijken, de voorwerpen en meubels worden regelmatig uitgeleend voor toneel en films.

Villa IJzermans

Van deze monumentale stadsvilla, die werd gebouwd in opdracht van de Vlaardingse reder Adriaan IJzermans, werd op 23 juli 1884 de eerste steen gelegd. De villa is ontworpen in een neoclassicistische stijl, kenmerkend voor die tijd. Opvallend is het ‘torentje’ aan de voorzijde van het pand. Vanuit deze hoge uitkijkpost kon toen nog over de omliggende bebouwing worden uitgekeken en dit gaf Adriaan IJzermans goed zicht op zijn schepen die de haven binnenkwamen. Het pand is niet alleen aan de buitenzijde rijk versierd met pilasters, pilaren en hoekornamenten, ook de hal is prachtig gedecoreerd. Vandaag-de-dag is het Fonds Schiedam Vlaardingen e.o. gehuisvest in de villa.
U kunt de villa en zelfs de kluis, onder begeleiding, bezoeken. In het pand zijn ook een aantal foto’s van de familie IJzermans en de rederij te zien. Voor kinderen is er een speurtocht.

Mozaïekbanken

Bewonder de geschiedenis van Vlaardingen in mozaïek. Van de oudste sporen tot het heden en met een knipoog naar de toekomst. Dit project van vijf banken is ruim tien jaar geleden gestart als leer-werkproject bij terrazzobedrijf Tomaello en afgerond door een grote groep vrijwilligers.

De Watertoren

Sinds 1955 vindt u hier de watertoren van de stad, inmiddels niet meer als zodanig in gebruik, al kunt u nog wel een glaasje water (en nog veel meer) bestellen bij de horecagelegenheid. Gedurende de dag worden rondleidingen door het bijzondere gebouw verzorgd en kunt u toelichting krijgen over de historie van de drinkwatervoorziening in Vlaardingen en de rol hierbij van de Watertoren in het Hof in het bijzonder.

Cuyperstoren en het Stiltecentrum De Driepas

In 1869 is deze eerste Katholieke kerk van Vlaardingen gebouwd door de architect Pierre Cuypers. De kerk verzakte en werd in 1956 gesloopt. De toren had een stevige ondergrond op het dijklichaam van de Hoogstraat en bleef behouden. In de toren is het Stiltecentrum De Driepas, beheerd door ‘Vele Vlaardingers Eén Huis’ en ‘PAX Ambassade van Vrede Vlaardingen’. Op het Kerkplein is beeldhouwwerk, poëzie en keramiek te zien van Ria Koks; haar werk spreekt zijn eigen taal. In deze tijd, ook op deze dag 14 september, zijn er wereldwijd meest verschrikkelijke oorlogen; in Oekraïne, Gaza, Soedan. Enkele duizenden Vlaardingers zijn daar nauw direct persoonlijk pijnlijk bij betrokken. Op dezelfde zaterdag is de Opening van de Vredesweek 2024 met als thema SAMEN NAAR VREDE. NU! PAX onderweg naar-vrede zoekt verbindingen! Ook in stilte bij De Driepas in de oude prachtige Cuyperstoren.

Molen Aeolus

Sinds 1790 staat hier een graanmolen, die daarna heel vaak is herbouwd en verbouwd en die tot op de dag van vandaag dienst doet als graanmolen. U kunt langskomen voor een rondleiding en er worden pannenkoeken gebakken, maaldemonstraties en rondleidingen gegeven.

Begraafplaats Emaus

Begraafplaats Emaus is de oudste begraafplaats van Vlaardingen, sinds 1823. Destijds gehuurd van de gemeente Vlaardinger Ambacht tot in 1941 de Duitse bezetters Ambacht bij Vlaardingen inlijfden. U kunt een wandeling maken over de lommerrijke begraafplaats en de
graven zoeken van bekende Vlaardingers.

Raadhuis Vlaardinger Ambacht

Het raadhuis dateert uit de tijd dat Vlaardinger Ambacht een zelfstandige gemeente was. Na de annexatie in 1941 verloor het raadhuis zijn functie en sinds 1948 is het Stadsarchief van Vlaardingen hier gehuisvest. Het klokkentorentje is een markant herkenningspunt in de wijk Vlaardinger-Ambacht en in de voorgevel is een gedenksteen gemetseld uit de oorspronkelijke 17de-eeuwse boerderij annex herberg en rechthuis Emaus. Hierop staan naast de drie Emmausgangers, de vier wapens afgebeeld van de vroegere ambachten Babberspolder, Vlaardingen, Zouteveen en Vlaardinger-Ambacht. Op 14 september is niet alleen het gebouw te bekijken, er is ook een kleine expo over verbindingen, zoals vaarwegen, wegen, bruggen en trekvaart.

Streekmuseum Jan Anderson

Dit bijzondere museum heeft een rijke collectie en is gevestigd in de oude boerderij van de familie Zuydgeest. U ervaart een terug-in-de-tijd-gevoel in het straatje met oude ambachten en winkeltjes. Naast het ”straatje” zijn er de vele (150) verzamelingen, van oude boeken en prenten tot medailles en penningen, van archeologische voorwerpen tot producten van naoorlogse vormgevers: alle voorwerpen in het museum harmoniëren in een samenhang tussen heden en verleden.

De Poort van Hoog Lede

De poort dateert uit 1735 en markeerde de ingang van ridderhofstad Holy, het centrum van de heerlijkheid Holy, bestaande uit een middeleeuwse woontoren en een boerderij. Tijdens Open Monumentendag geven vrijwilligers uitleg over het hek, de ontstaansgeschiedenis en de restauratie. In de Rozentuin staan ook verschillende oorlogsmonumenten zoals het Veteranenmonument, dat geplaatst is als blijk van waardering voor de inzet van de Vlaardingse veteranen bij oorlogsmissie en het monument ter nagedachtenis van de slachtoffers van de atoombomaanvallen op Hiroshima en Nagasaki.

Melkmuseum boerderij De Zonnehoeve

Op deze prachtige locatie langs de vaart staat een voormalige melkveehouderij, die sinds 2015 een melkmuseum is. U kunt het museum bezoeken in de oude stal, oud Hollandse spelletjes spelen en kinderen kunnen een ‘nep’ koe melken en met een schepnet speuren naar beestjes in de sloot.

De Windas

Sinds voorjaar 2023 staat er weer een windas op de kade van de Vlaardinger Vaart. Het is een reconstructie van een windas of overtoom. Ze waren nodig om boten vanuit een sloot over de kade in de hoger gelegen vaart te krijgen. Boeren konden zo hun producten via de sloot bij hun boerderij naar de markt brengen in een stad als Vlaardingen of Delft. Op deze locatie heeft in het verleden een windas gestaan.

Masamuda; Educatief Archeologisch Erf Broekpolder

Masamuda toont reconstructies van huizen uit de Nieuwe Steentijd (Vlaardingencultuur) en Middeleeuwen (Rottahuis en Spijkenisseboerderij) in de context van de toenmalige landschappen, boomstamboten uit de prehistorie en Romeinse Tijd en een middeleeuwse punter, alsmede de passende terreininrichting. Op beide locaties wordt desgevraagd uitleg gegeven en vinden diverse activiteiten plaats.